Ενδιαφέροντες λόγοι αναίρεσης ποινικών αποφάσεων

1)Η καταδικαστική απόφαση για αυθαίρετη οικοδόμηση πρέπει να περιέχει αιτιολογία για την αξία του αιθαιρέτου & για το εάν αυτό υποβαθμίζει το πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής.

Σύμφωνα με την απόφαση 2150/2005 ΑΠ (Ποιν):

Περαιτέρω κατά μεν το άρθρο 17 παρ. 8 του ν. 1337/1983 "για την επέκταση κλπ", όπως η
διάταξη αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 παρ. 13 του ν. 2242/1994 οι ιδιοκτήτες ή
εντολείς κατασκευής αυθαιρέτων, οι μηχανικοί που συντάσσουν την μελέτη ή έχουν την
επίβλεψη του έργου και οι εργολάβοι κατασκευής του τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης
τουλάχιστον έξ (6) μηνών ή με χρηματική ποινή από 500.000 μέχρι 5.000.000 δραχμές,
ανάλογα με την αξία του αυθαιρέτου έργου και τον βαθμό υποβάθμισης του φυσικού ή
πολιτιστικού περιβάλλοντος, και αν η πιο πάνω πράξη έχει γίνει από αμέλεια τιμωρούνται
με ποινή φυλάκισης μέχρι ένα (1) χρόνο ή με χρηματική ποινή από 200.000 μέχρι 2.000.000
δρχ., κατά δε το άρθρο 22 του ν. 1577/1985, αυθαίρετο είναι το έργο που κατασκευάζεται
είτε χωρίς άδεια της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας, είτε καθ` υπέρβασή της, ή με βάση
ανακληθείσα τέτοια άδεια. Από την ανωτέρω διάταξη του ως ισχύει άρθρου 17 παρ. 8 ν.
1337/83 συνάγεται, ότι δράστης της παραβάσεως του α` εδαφίου αυτής μπορεί να είναι μόνον
ο εκ προθέσεως προβαίνων στην κατασκευή αυθαιρέτου έργου, οπότε τιμωρείται με τις στο
εδάφιο αυτό απειλούμενες, ως άνω, διαζευκτικές ποινές, ενώ σε αμφότερες τις περιπτώσεις,
είτε από δόλο είτε από αμέλεια, υπαίτιος καθίσταται εκείνος που έχει μία από τις
παραπάνω ιδιότητες (ιδιοκτήτης, εντολέας.....).

Τέλος σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, το δικαστήριο της ουσίας κατά την από αυτό
επιμέτρηση κάθε μιας από τις ανωτέρω ποινές, είναι υποχρεωμένο να αιτιολογήσει την περί
επιβολής ποινής διάταξη του προσδιορίζοντος την αξία του αυθαιρέτου έργου και τον τυχόν
υπάρχοντα βαθμό υποβάθμισης του φυσικού ή πολιτιστικού περιβάλλοντος, στο οποίο
βρίσκεται το αυθαίρετο. Εξ άλλου κατά το άρθρο 79 ΠΚ η επιμέτρηση της ποινής ανήκει, σε
κάθε περίπτωση στην κυριαρχική κρίση του δικαστηρίου της ουσίας, το οποίο πρέπει να
λαμβάνει υπόψη του την βαρύτητα του εγκλήματος και την προσωπικότητα του κατηγορουμένου,
όπως αυτά προκύπτουν από τα γενόμενα δεκτά πραγματικά περιστατικά, τα σχετικά με την
ενοχή του, χωρίς να είναι υποχρεωμένο να διαλάβει στην περί ποινής απόφασή του και άλλη
ειδικότερη αιτιολογία, εκτός αν η τελευταία απαιτείται από διάταξη άλλου νόμου, όπως εν
προκειμένω συμβαίνει με την προπαρατεθείσα και ως ισχύει του άρθρου 17 παρ. 8α του ν.
1337/1983, κατά την οποία και με βάση τα προεκτεθέντα για την επιβολή καθεμιάς από τις
απειλούμενες σ` αυτήν διαζευκτικώς παραπάνω ποινές, είναι υποχρεωμένο το ουσιαστικό
δικαστήριο να αιτιολογήσει την σχετική περί ποινής διάταξή του, προσδιορίζοντας την αξία
του αυθαιρέτου έργου και τον τυχόν υπάρχοντα βαθμό υποβάθμισης του φυσικού ή
πολιτιστικού περιβάλλοντος, στο οποίο αυτό βρίσκεται, οπότε, σε ανυπαρξία τέτοιας
αιτιολογίας καθίσταται αναιρετέα η προσβαλλόμενη απόφαση, μόνον ως προς το μέρος της που
αφορά την επιβλητέα ποινή για έλλειψη της απαιτούμενης και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας
που συνιστά τον κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ` ΚΠΔ λόγο αναιρέσεως. Στην προκειμένη
περίπτωση, όπως προκύπτει από την ως άνω πληττόμενη απόφαση ναι μεν αυτή διέλαβε στο
περί ποινών τμήμα της τους όρους του άρθρου 79 ΠΚ, πλην όμως δεν περιέχει καμιά
αιτιολογία ούτε για την αξία του ανωτέρω και από την αναιρεσείουσα ανεγερθέντος
αυθαίρετου έργου (τοίχος και καλλιτεχνικοί τοίχοι γύρω από τα υπάρχοντα πεύκα), ούτε
περί του αν το τελευταίο υποβαθμίζει ή όχι και αν ναι σε ποιο βαθμό το φυσικό ή
πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής του, με αποτέλεσμα, μόνον κατά την εν λόγω περί
ποινής διάταξή της ως προς το αμέσως παραπάνω αδίκημα και μόνον, η πληττόμενη απόφαση να
καταστεί κατά τούτο αναιρετέα, κατά τον βάσιμο περί τούτου εκ του άρθρου 510 παρ. 1
στοιχ. Δ` δέκατον και τελευταίον λόγον αναιρέσεως.

2)Η καταδικαστική απόφαση για εκχέρσωση δάσους πρέπει να αιτιολογεί την ύπαρξη δάσους ή δασικής έκτασης με αναφορά στο είδος της βλάστησης και στο σκοπό αυτής

Σύμφωνα με την απόφαση 955/2005 ΑΠ (Ποιν):

Προκύπτει, επίσης, ότι ο νόμος διαχωρίζει εννοιολογικώς το δάσος από τη
δασική έκταση και προϋποθέτει για την ύπαρξη κάθε μορφής τη βεβαίωση
ορισμένου είδους φυτών επί της επιφανείας του εδάφους, συγχρόνως δε ορίζεται
ότι πρέπει να υπάρχει δυνατότητα παραγωγής προϊόντων από τα φυτά ή
εναλλακτικώς συμβολή στη διατήρηση της βιολογικής ισορροπίας ή εξυπηρέτηση
του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον. Το δικαστήριο, συνεπώς, που επιλαμβάνεται
της κατηγορίας για παράνομη εκχέρσωση δάσους ή δασικής εκτάσεως οφείλει να
ερευνήσει τη συνδρομή των ως άνω δύο όρων, αφού, εάν ελλείπει έστω και ένας
αποκλείεται η στοιχειοθέτηση του πιο πάνω εγκλήματος.